کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و ولادت امام صادق علیه السلام

شاعر : محمد حسین رحیمیان     نوع شعر : مدح     وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن     قالب شعر : غزل    

بــاز دنـیـا پـیـالــه بـاران شد             تا خـدا پر کـشـیدن آسـان شد

آمد از ره پـدر بـزرگ رضا             دل ما راهـی خــراســان شـد


کــوری چـشـم دشمنان عـلی              پسری حـیـدری نـمـایـان شد

آمد عالی مقام فـقه و اصـول             روضه ها صاحب سخنران شد

مـکـتـب آســمـانـیـش روزی           بــانــی انـقـلاب ایـــران شـد

مو سفـید و خـمیده قـامت شد             تــا دل گـبــر ما مسلـمان شد

سخـنـان فـصیح و روشـن او             بــاعـث اعـتـبـار انـسـان شـد

هـر کجا حـرف عـلـم او آمـد             دشمن شیعه رفت وپنهان شد

قـطره ای از فـرات نوشـید و              کربلایی شد و پــریـشان شد

پـدرش تا که آب زد به لـبش           یاد شش ماهه کرد وگریان شد

حـسرت این خبر به دل مانده             صحن تاریک او چراغان شد

دروطن هم غریب ومظلوم است             شهـر او پـایـگـاه شیطان شد

: امتیاز

مدح و مناجات با امام صادق علیه السلام

شاعر : محمد علی مجاهدی نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول مفاعلن فعولن قالب شعر : مثنوی

ای كـوی تـو، كـعـبـۀ خـلایــق‏             طالـع ز رخ تو، صبح صادق

ای پـایـه ی مـنـبـرت فــراتــر             از کـرسـی هـفت چـرخ اخـتر


تا نام ز ماه و مهر بـوده است           خاک در تو، سپهر بوده است

گـفته‏ است خرد، بـس آفـرینت             صدها چو «هشام» خوشه چینت

گـردش، ز فـلك، اشاره از تـو              استـاد خِـرد، «زراره» از تو

چون«مومن طاق» ازتوآموخت‏             لب برلب هرچه مدعی دوخت

انـدیـشه هر آنچـه بـود مجـمـل‏             بـشـنـیـد مفصل از «مفـضل»

گرطالع «بختری» خجسته‏ است‏             در حلقۀ درس تو نشسته ا‏ست‏

كـی مـكـتـب تو، نظیــر دارد؟             صدها چو «ابـوبصیـر» دارد

تا مشعل علم «جابر»افروخت‏             بس نكته،خرد كه ازوی آموخت‏

شد شـهـره به دهـر، مذهب تو             «حمران» و«ابان» ومكتب تو

فـانـی نـه، كه جـاودانـهای تـو             دریــایــی و بـیـكـرانــهای تـو

ای مـذهـب تـو شـهـیـد پــرور             ای مکـتـب تو «مـفـیـد» پرور

: امتیاز

مدح و ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن قالب شعر : ترکیب بند

ای اهل جهان گوش به فرمان محمّد        این پنـج کتب آمـده در شـأن محـمّــد

خواهید که در دامـن بیگــانـه نیفتـید           آریــد هــمـه دسـت بـه دامـان محمّـد


والله قـسـم سـوی خــداونــد نـبـاشــد            راهی به جز ازعترت و قرآن محمّد

بایـد ز علی مثـل نبـی کـرد اطاعت           چون غیرعلی نیست کسی جان محمّد

روزی که نبی بود و خدای ازلی بود

والله علی بود و علی بود و علی بود

ای خیـل رسـل بوده ازآغـاز بشیـرت           وی آمــده خـلوتگـه معبـود، سریـرت

درحشر به گلزارجنانش،چه نیاز است          هر کس نِگـرَد بَر گـل رخسـارِ منیرت

بـر تخـت سلیمـان نبـی نــاز فـروشد-       هرکس بنشیند به روی فرشِ حصریت

ما محـو تجـلای تـو هستیـم و ندیـدیم           عمری است که جبریلِ امین است اسیرت

ازصبح ازل،نخل رسالت به تو بَر داد

آیـیـن تـو تـنـهـا مـدنـیّت بـه بشر داد

تو نوری و توصیف تو درسورۀ نوراست         توخود شجر نوری و دل، وادی طوراست

مدح توعیان است درانجیل و به تورات         قرآن تو فوق صُحُف و فوق زَبوراست

زهـرای تـو مرضیه و انـسیّـه و حورا          خـاکِ قـدمِ فـضّـۀ او سرمـۀ حور است

آییـن تـو، قــرآن تـو، دیــن تو هـمـاره          برامت تو باعث فخر است وغرور است

ســوگـنــد بــه ذاتِ احــدِ قــادرِ مـنـّـان

میلاد تویک هدیۀ نـاب است به انسان

آیینۀ رحمـانی و رحمــان بــه تــو نازد       آرنــدۀ قــرآنی و قــرآن بــه تــو نــازد

عیسـای مسیحا به فلک، مـدح تـو گوید       در هر دو جهان،موسی عمران به تو نازد

چرخ وفلک و ارض وسما و مه وخورشید          جـن و بشـر و حوری غلمان به تو نازد

سوگند به انسان که قسم خورده خدایش       حق است که پیش ازهمه،انسان به تونازد

تو جان علـی هستی و او جـان تو،آری         والله که در جسـم علـی، جان به تو نازد

"میثم" به تو نازد که بوَد مدح‌سرایت

ای خواجـۀ عالم! همه عالم به فدایت

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

 

درحشر به گلزارجنانش،چه نیاز است          آن کـو نگـرد بَر گـل رخســارِ منیرت

عیسـای مسیحا به فلک، مـدح تـو گوید       بـالله قسـم، موسی عمـران بــه تـو نازد

مدح و ولادت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم

شاعر : محمد جواد شرافت نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

ای روشـنـی تبار تو و نـور، تیـره ات          ای آسـمــانیان زمیــن هــم عشیـره ات

ای لحظه لحظه زندگی ات آیه آیه صبح        آئینه دار سوره ی شمس است سیره ات


دارد دلت عــلاقــه ی ذاتــی به آسـمان          همواره سوی اوست اگر چشم خیره ات

دُرّ یـتـیـمی و صـدف کـعـبـه خــانه ات

لطف خــدای عــزّوجــل پـشـتــوانه ات

ای لهجه ات ز نغمه ی باران فصیح تر        لبـخـنــدت از تـبـسّـم گـلـهــا مـلـیـح تــر

بر مــوی تو نـسـیـم بهشتی دخیـل بست            یعنی نـدیـده از خَــم زلفت ضـریـح تــر

ای بــا خــدای عــرش ز موسی کلیم تر           با سـاکـنــان فــرش ز عیـسـی مسیـح تر

با دیــدن تو عشق نمک گـیر شد که دید           روی تو را ز چهـره ی یــوسف ملیح تر

تو شــاه بیت شـعــر غــزل خـیز خلقتی

حُـسن خـتــام قـصّـه ی سـبـز نــبــوّتـی

هفت آسمان و رحمت رنگین کمانی ات       ذرّات خــاک و مــرحمت آسـمـانــی ات

احـسـاس شـاخــه هــا و نسیــم نوازشت          شـوق شـکـوفــه هــا وزش مهربانی ات

تنـهـا گــل همیـشـه بـهــار جـهـان تویی           گــل ها معطّـر از نـفس جــاودانــی ات

لطف تــو بــوده شــامل حال درخت ها           «حنّانه» بهره مند شد ازخطبه خوانی ات

هـر آفــریــده ای شده مدیــون جـود تو

بــرده نـصـیـبی از بــرکــات وجــود تـو

بر چـهــره ی تو نـقـش تـبـسّم همیـشگی         در سیـنـه ات ولی غــم مــردم همیـشگی

دریــایــی و نــمــایـش آرامــشــی ولــی             در پـهـنــه ی دل تو تــلاطــم همیـشـگـی

در وسعتی که عطر سکوت تو می وزد         بــارانــی از تــرانــه، تــرنّــم هـمـیـشگی

با حکمت ظریف تو مابین عشق و عقل         ســازش هـمـیـشـگــی و تفـاهم همیـشگی

سبز آمدی و زردِ جهان شد بهشت رنگ

با سبز تو زمین و زمان شد بهشت رنگ

ذکــر فـضـائـلـت شــده آواز جـبــرئـیــل             آگــاهــی از مـقــام تــو اعجــاز جبرئیـل

تا اوج عرش در شب مـعــراج رفته ای             بـالاتــر از نـهــایت پــرواز جـبــرئــیــل

مثــل حــریــر روشنـی از نور، پهن شد             در مـقــدم «بــراق» پَــر بــاز جـبـرئیـل

مــدّاح آسـتــان تـو و دوسـتــان تــوسـت             بایــد شنید وصف شـمــا را ز جـبـرئـیـل

سرمست نام توست بــزرگ فرشتگـــان

پـیـر غــلام تــوست بــزرگ فــرشتگــان

در آســتــان عــرش تــمــام سـتــاره هــا            بر نــور با شـکــوه تــو دارند اشــاره ها

چـشـم تو آینه است، نه آئینه چشم توست            بایــد عــوض شـود روش استــعــاره هـا

شصت و سه سال عمر سراسر زلال تو         داده است آبـــرو  به تـمــام هــزاره هــا

عیسی کُشند و غمزده نــاقــوس هـا ولی             نــام تو زنــده است بر اوج مـنــاره هــا

گلــواژه ای بــرای همیشه است نـام تـو

«ثبت است بر جریده ی عالم دوام تو»

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر دارای ایراد محتوایی است و در مصرع دوم به نوعی وهن پیامبر شده است

خورشید رفت وماه؛ پدرت رفت ومادرت         درغم گذشت روز وشب تار و تیره ات

مدح و ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

شاعر : وحید قاسمی نوع شعر : مدح و ولادت وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترجیع بند

زمین به لرزه درآمد، شکست کنگره ها             رهــا شـدنــد خــلایــق ز بند سیطره ها

شبــی که آتش آتـشـکــده فــروکـش کرد             شبی که خاتمه می یافت رقص دایره ها


صــدای همهمه ی مــوبــدان زرتـشـتـی             هـنــوز مانـده به گوش تمام شب پره ها

شب ولادت فــرخـنــده ی بـهــاری سبـز            شب وفــات زمستــان ســرد دلـهــره ها

دوبــاره نــور و طراوت به خانه ها آمد            نـسـیــم آمــد و وا شد تــمـام پـنـجـره ها

جهان به یُمن حضورش، بهشتی از برکات

نثــار مقدم پــر خـیــر و برکتش صلوات

ستــاره هــا به نـگــاهــی شـدنـد سلمانش            منـجّـمـان، مــسـلـمـانِ بــرق چـشـمـانـش

ز انـبـیـاء الـهـی کـه رفـتـه تـا مـعـراج ؟            به غیر از او که ملائک شدند حـیـرانش

مـقــام بـنــدگی اش را کـسـی نـمی دانـد          پـیــمـبــران اولــوالـعـزم مـات ایـمـانـش

بـسـاط ذکــر سـمـاوات را مُـنـوّر کـــرد          نـمـاز نـیـمـه شب و شـور صوت قرآنش

اویس هـای قَــرَن را نـدیـده عاشق کـرد             تـبــسّــم لـبِ داوودیِ  غـــزل خــوانــش

شفیع روز جزا گشت وحضرت حق داد             به دست پــاک مـحـمّـد کـلـیـد رضـوانش

امـیـر و قـافـلـه سالار کــاروانِ  نـجـات

نـثـار مـقـدم پـر خیـر و برکتش صلوات

مسیح مکّه شد و نبض مرده را جان داد         به مــرگ دخـتـرکـان قـبـیـلـه پـایـان داد

خرافه های عرب را اسیر حکمت کــرد            به جای تیغ جهالت، به عشق میــدان داد

نـمــاز شـکـر سپیدارها چه دیدن داشت!            هـمـان شـبـی کـه سپـیده اذان بــاران داد

نبی ست پیر خرابات و ساقی اش حیدر         در ابتـدا به عـلـی او شــراب عـرفان داد

تبـسّمـش به کسی چون بـلال عـزّت داد             مسیــر اصلـی دیـن را نشـان انـسـان داد

چه قدر فاصله مان تا بهشت کمتـر شد!             بـرات مـردم ری را به دست سلـمان داد

شب تـجـلّـی مهـتــاب روشن عـرصـات

نـثـار مـقـدم پـر خیـرو برکتش صلوات

کــبـوتـرم نـشــدم، تـا کـبـوتـرش بـاشـم             دخــیـل گـنـبـد سـبـزِ مـطّـهـرش بـاشــم

زمـان نــداد اجــازه که مشق عـشق کنم            غـلام مـسـئـلـه آمــوز مـنـبـرش بــاشــم

چه قــدر دیـر رسـیدم سر قرار وصال!            چه شد؟ نخواست که عمّارمحضرش باشم

قـبـول، شیـعـه ی خـوبی نبوده ام اصلاً             نشد که حـلـقـه به گـوش بـرادرش بـاشم

خـدا کـنـد کـه مــرا از قـلــم نــیــنــدازد            بهـشـت؛ مستِ میِ جـام کـوثـرش بـاشـم

به حال و روز خودم فکر میکنم، انگار            قــرار بـوده که گـریـان دخـتـرش بـاشـم

شب گـرفتـن حـاجـت، زیــارت عتـبـات

نـثـار مـقـدم پـر خیر و برکتش صلوات

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

 

بساط ذکر سماوات را به هم می ریخت          نـمـاز نـیـمـه شب و شـور صوت قرآنش

مدح و ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

گاهی غزل بخوانم و گاهی غزل شوم          گاهی به تکه پاره ای از دل بـدل شوم

گاهی که صحبت از لب لعل تو میکنم              انگــار که تعــارف جـامی عسل شـوم


جـانــم غــزال تیر نگــاه نجیب توست             بی تو چگونه کشته ی تـیر اجــل شوم

بی مهـر تـو مـحـلی از اعــراب نیستم             وقتی نگــاه می کنی اهــل محل شــوم

گفتی زطول سجده مقرب شوی به حشر            بگـذار تا حدیث تو را فی المـثــل شوم

در لحظه ی خطیر حماسه مرا بخـوان             ورنه به مکر زهد و ریا معتــزل شوم

قـالـوا بلای ما به تو، تنها الست نیست             روزی هـزار بـار چـو روز ازل شوم

گـفـتـنـد بی بهــا که بهـشـتی نمی شوم              من هم دعـا کـنـید که اهــل عـمل شوم

حــالا که مست بــاده ی ناب پـیـمبــرم

 بــایــد موحــدانـه کنـم وصف دلـبــرم

ای اشـهـدت گــواه خــدا، لاشــریک له            چون تو تــرانه ی دل ما لا شــریک له

تو آمــدی و بندگی آغــاز شد چه خوب            با تو شـروع شد همه جــا لا شریک له

عــالــم خبر ز خلقت یـکـدانـه ی تو شد            تــا بـشـنــود ندای تو را لا شریـک لــه

ابـلـیس از فـریـب شـمـا نـا امـیـد مـانــد           وقتی که گفت ارض وسما لا شریک له

کـسـری ز اقـتـدار قـدومت فـرو نشست           وز چـارده سـتـون ولا، لا شـریـک لــه

بت هــا صـدای پــای تو را تا شنـاخـتند           عـابـد شـدنـد پـیـش تو با لا شـریــک له

ای بت شکن! به قصر دل ما سری بزن

کسری بریز و خیـمـه ی پیغمبری بــزن

ای بـرگـزیـده در دو سرا مصطفی تویی            قبـل از قـدیـم هـم؛ شـجـر مرتضی تویی

ای پـــرتــو ائــمـة الاطـیـاب، نــور تـــو           روح مـطـهــر هـمـه ی اولــیــا تــویـــی

عــالــم فـقـط بـه خـاطـر تـو آفـریـده شـد         تــاج سـر ابـاالـحـسـن مـجـتــبـی تـویــی

نــور نـبــوت تــو امــامــت بـه بــار داد          یعنی که علت و سبب هــل اتــی تــویی

تبریک هر رسول اولوالعزم با تو گفت:          بــعـد سـلام: سـیـد مـا انـبــیــاء تــویــی

بر شـأن تو خلیل خــدا غبطه می خورد             در ملـک حـق یـگـانــه حبیب خـدا تویی

ای قسط و عدل، موهبت دین حضرتت           سـرمـایــه ی مـحـبـت آل عـبــا تــویــی

هـرگــز بلند مــرتبـه تر از تو کس نشد             السـابـقــون تـر از همه ی ازکـیــا تـویی

امــر تـو شـد مـطاع جـمـیــع فرشتگـان             دارنــده ی شــرافت ارض و سـمـا تویی

وقتی برای کــرب و بلا گـریه می کنی              انـگــار از ازل بـه غــم کــربــلا تـویی

ما را ظـهـور تــو ز جهــالت نجات داد

 آری صدای گــرم تو مــا را حـیات داد

بی تو خــدا به خلق بـشـارت نـمی دهــد           کس را ســوی بهشت اشـارت نمی دهـد

تا تــو شـفـیــع امّت مــرحومه می شوی           دوزخ به شیـعه ی تو حــرارت نمی دهد

این جــا محبّ تــو به بــلا مبـتــلا شــود           عـقـبــا به امّـت تــو مــرارت نـمـی دهـد

هــر بنده ای که زیــر لـوایت بزرگ شد           دیگر مـقــام خــود به حـقــارت نمی دهد

ای حــاصـل تـمــامــی اصلاب شـامـخه           بی تــو خــدا لـبــاس طهــارت نـمی دهد

ای آفـتــاب، ذرّه ای از روشــنــای تـــو           رویت مــرا مجــال نـظـارت نـمـی دهــد

وجه خدا که قرص جـمــال محمّدی ست           هــر دیــده را که فـیـض زیارت نمی دهد

خُـلـق خوشت که اســوه ی رفتارها شده           حتّی به خـصـم، حــق جـسـارت نـمی دهد

ای دل دخـیـل گـنـبـد خـضــرا ببـنـد بــاز

پــرواز کــن به وادی نــام آور حــجـــاز

ای شـیــوه ی خــدایــی تو فــوق کـارهـا         وی سـیــره ی الـهــی تــو تــا دیــارهــا

چون توکسی حدیث ولایت نخوانده است           حـرف تـو بـهـتــرین سخن روزگـارهـا

هــرگــز حجــاب مــانــع تو با خـدا نبود           مــوسی کـجــا، تکـلـم لـیـل و نـهــارهـا

عــالــم حـیــات یـافت ز تو چشمه ی بقا            وز اشک توست گریه ی شب زنده دارها

میــلاد تــو که پــرده ی ظلمت کنـار زد            شـد کـعـبــه پــرده دار شما پـرده دارها

پــاکیــزه تر ز گــوهــر نــابت نـیــامـده            ای مـعـتـبـر ز تــو همـه ی اعـتـبــارهـا

پــایــیــز از تـبــرّی تو خشـک می شود            سبــز از تــولّی تو شــود نــوبـهــارهــا

بنت الوهب که واسطه ی اهل بیت توست            جــان داد از صـلابـتـتـان شـهــریــارها

دنـیــا شبــانــه روز مــدار اذان تــوست            نــام تو پنــج نــوبــه رســد از منــارها

احکــام دیــن معطّـل اگــر مـانــد بعد تو            از بـس رسیــد آل تــو را نــاگــوارهــا

در هــر بــلا به راه ولا امتــحــان شدی            لعنـت به قـاتــل تــو و هـیــزم بـیــارها

بـایــد بساط نـافـلـه ای دست و پـا کنیم

 بایـد امـیــر قــافــلــه ای را صـدا کنیم

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به دلیل بهتر جا افتادن معنی  شعر و همچنین رعایت قافیه تغییر داده شد

بی تو خــدا به خلق بـشـارت نـمی دهــد           کس را ســوی بهشت بـشـارت نمی دهـد

ضمنا بند آخر این ترکیب بند به دلیل ایرادات محتوایی آورده نشد

ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

شاعر : محسن حبیب الله پور نوع شعر : مدح وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

پیمبـری و  همـه زیـر سایـه ی پَــرِ تو             دوبـاره جلـــوه نمـوده جـمـال انــور تو

تو آمدی وجهان شد پراز گل و ریحان              تمـام عـالـم امکـان شـده مـعـطــر تـــو


به وسعت همه ی آسـمـان کـرم داری           چه مصرع غلطی!! آسمان، نشانگرتو؟

جهان برای تو و مرتضـاست یـا احمد           جهان،علی و تو،هرسه،برای دختـر تو

تـو احمـدی و نـگـیـن پـیـمـبـرانی تــو              به جـان فــاطـمـه آرام قلب و جانی تـو

کلام تو شده درسی به مکتـب پسرت

تو آسمـانی و صـادق درون تو قمرت

ز عطر و بـوی خوش تو دلم بهـا گیرد          شوم چوگوهر نابی فقط به یک نظرت

تـو شـمـع جـان منی ای امیـد قلب هـمه            زمین نه دور خودش، گردد آن بدورسرت

ندیده عـاشقت هستـم چنـان اُویس قـرن             تمـام خـلـقـت گیتـی گـدا و در به درت

بیا و رحمت خود را نما تو شامل حال

که با نــگــات بخوانم محـول الاحـوال

چه گویم ازتو که سرتا به پا کرم داری          همیشه دست نـوازش تو بر سرم داری

جـدا نــبـــود ولایـت از آن نــبـوت تــو          خـزانـه دار رسالت چــو جعـفرم داری

مزار صادق تو خاکی است و بی زائـر        چه عاشقانـه نگـر زائـر و حــرم داری

خبر بده تو به محسن از آن گــل پنـهان          کـه جـد من خبــر از قبـر مادرم داری؟

بـه خـــانـواده ات آقـــا ارادتــــی دارم

مـحـمــد آمـده بـرلب عــبـــادتــی دارم

: امتیاز

مدح و ولادت امام صادق علیه السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

جشن خدا به وسعت دنیا مبارک است            تکرار عید دیگر «طاها» مبارک است

در لـیـلـۀ ولادت پـیـغــمــبـر عــظـیـم            میلاد علم و دانش و تقوا مبارک است


بر « باقـرالعـلـوم» که آئـیـنۀ خـداست            دیـدار وجه حـیِّ تـعـالی مـبارک است

عـیـدِ ولادتِ شـشـمـیـن حـجّــت خــدا            بر احمد و به حیدر و زهرا مبارک است

آئین مـاست جـعـفـری از لطـف کبریا            این عید عید ماست که بر ما مبارک است

ما در پـناه عـترت و قـرآن و احـمدیم

زیـر لــوای صــادق آل مــحـــمّـــدیـم

یا بــاقـرالـعــلـوم! الـهــی، امـام عــلـم            تابید روی دست تـو امشب تـمـام علـم

بر این پسر که صادق آل محـمّد است            تـا بـامـداد روز قــیـامـت، سـلامِ عـلـم

وقـتی زبان او به سـخـن باز می‌شـود            پـر می‌کـشد به اوج سمـاوات، نام علم

بـر سـیـنـۀ، مــقـدس نـورانـیَـش درود            آن سیـنـه‌ای که آمـده بـیـت‌الـحرامِ علم

می‌جوشد از عـقـیـق لبش گوهر کمال            دُر می‌شود به درج دهـانش کـلام عـلم

تــوحـیـد زنـده از سـخـن دلــربـای او

قـرآن، نـیـازمـنـد لــب جـان‌فــزای او

گویی رسول سر دهـد آوای "تـفـلحوا"            وقتی رسد بـه گوش ز منبر، صدای او

هرکس به پای کرسی درسش کند جلوس            بر بـال جبـرئـیل امیـن اسـت، جای او

جـبریل نه، مـلائکه نه، جن و انس نه             بــایــد کـنــنــد آل مـحــمّــد ثــنــای او

گر شاعری به شأن خدا بـوَد گـفـتـمی            بـایــد خـدا قـصـیـده بـگـویـد بـرای او

مدحش به لوح، با قلم وحیِ کبریاست

فرقان ونور و کوثر وتطهیر و هل اتی ست

ای جـبرئیـل، تـشـنـۀ دریـای نـور تـو            زانـو زدنـد خیـل ملک در حضـور تو

هرجا سخن زدانش وتقوا وحکمت است            احسـاس می‌شود همگـان را ظهور تو

دانـش همـیـشه سیر کند در مـسیر تو            عرفان هماره شور نـوازد بـه شور تو

عیسی مسیح،موسیِ عمران،خلیل، نوح            خـورده شـراب نور ز جـام طهـور تو

هر چند قـدر و مـرتبه‌ات را ندیـده‌ایـم

بیش از ائـمه، از تو روایت شـنیـده‌ایم

فـضـل و کـمال را سندِ معـتـبـر تویی            نخـل قیـام کرب و بـلا را ثــمـر تویی

دریای شـش دُری، سپـهـرِ شش آفتاب            یاپنج بحرِ فضل وشرف را گهر تویی

صـدیـقِ اکـبـرنــد امـامــان مــا هــمـه            اما به صدق، از همه مشهـورتر تویی

میزان تو و حساب تو، حشر و صراط تو             قاضی تویی، شفیع تویی، دادگر تویی

مهر تو، روح درتنِ پاکِ عبادت است            شب زنـده‌دارهـای خـدا را سحر تویی

حجّت در این مقام، تمام است بر همه

بی‌مهـر تو نمـاز، حـرام است بر همه

تـو وارث تـمـام عــلــوم پـیـــمــبــری            قــرآنِ نــاطــقــی، ولــی‌اللهِ اکــبـــری

جزحق که گفته وصف تورا با زبان وحی            از هـر چه گـفـته‌انـد و نگفتنـد برتری

بر روی دستِ حجّت حق، باقرالعـلوم            قـرآنِ نـاطـق استی و فـرقـان دیگـری

گر جـانـماز بـاز کـنی، زیـن‌‌العـابـدین            ور سوی ذوالفقار بری دست، حیدری

تـو یک امـام نـه، تـو تــمـامِ ائــمـه‌ای            تـو چـارده جــمـال خـداونـد مـنـظـری

شکر خـدا کـه در کـنـفِ چـارده ولـی

نه مالکی نه شافـعی استم، نه حـنـبـلی

ای در کمند عـزم تـو لـیـل و نهـارهـا            دادی بـه چـار فصـل ولایـت، بهـارها

قرآن زده است بوسه به لب‌هات، بارها            دادی به عــلم بــا نـفــست، اعـتـبـارها

هرجا که نیست پرتو علم تو تیرگی است            روشن ز توست چـشمِ همه روزگارها

آن گل که رنگ و بوی تواَش نیست در بساط            صد حیف از اینکه آب خورد دورِ خارها

میثم که خار توست، به گل ناز می‌کند

تنهـا زبـان بـه مدح شــمـا باز می‌کـند

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به استناد آیۀ « اینما تولوا فثم وجه الله » تغییر داده شد

بر « بـاقـرالعـلـوم» که آیـیـنۀ خـداست         دیدار روی حیِّ تـعالـی مـبـارک است

بیت زیر به دلیل مغایرت با مضامین زیارت جامعۀ کبیره « وَ وَرَثَةِ الْأَنْبِياءِ، وَسُلالَةَ النَّبِيِّينَ، وَصَفْوَةَ الْمُرْسَلِينَ » حذف شد.

صدها مـسیح سایه‌نـشـیـنت در آفـتاب         صدهـا کـلیم، پای برهنـه به طور تو

در بیت زیر کلمه حرام در مصرع دوم صحیح نیست و صرفا بخاطر رعایت قافیه آورده شده است

حجّت در این مقام، تمام است بر همه         بی‌مهـر تو نماز، حرام است بـر هـمه

مدح و شهادت امام صادق علیه السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : مسمط

ای صداقت تا قیامت بنده ای از بندگانت           ای کـرامت سائـلی از سـائـلان آستانت

ای عـلـوم انـبـیـا و اولـیـا زیـر زبـانت           ای اساتـید جهان پیوسته مرهون بیانت


ای سـلام حـق به اجـداد تو و بر خـاندانت

جان جان عالمی، جان ها فدای جسم و جانت

نور داور، روح قرآن، رکن ایمان، عین دینی           چشم حق درکل عالم؛ دست حق در آستینی

صادق آل نـبی فـرزند ختـم الـمرسلینی           هـم زعـیم راستـانی؛ هم امام راستیـنی

کیستی تو کیستی تو، وجه رب العالـمینی

راستی خـیزد فـروغ راسـتی از داستانت

علم و دانش با بیان جان فزایت جان گرفته           صدق از نام امام صادقت عنوان گرفته

جن و انس ت در توسل دست بر دامان گرفته           هر که گیرد دامنت را دامن قرآن گرفته

پیش تر از بودن تو حق ز ما پیمان گرفته

تا بگیرم از تو فرمان، ای به فرمان انس وجانت

ای کمال دین که دین کامل شده در مکتب تو           با خدا هر روز تو، هر لحظۀ تو، هر شب تو

مهر، زانـوی ادب بنهاده نزد کوکب تو           عیسی مریم زند گل بوسه بر لعل لب تو

موسی عمران اسیر ذکر یارب یارب تو

انـبـیاء و اولیـا دل داده ی نطـق و بیانت
داشتی در سایۀ کـرسیّ درست بی شماره          
هم مفضّل، هم اَبان، هم ابن نُعمان، هم زُراره

نام تو پاینده تر گردیده بعد از یک هزاره           کلّ دانش از چراغ تابناکت یک شراره

آسـمانی ها مطـیع حضرتت با یک اشاره

چون زمینی ها گدای صبح و شام آستانت

کیستی تو ای هزاران حاتم طایی فقیرت           دست هر شیخ کبیری در برِ طفل صغیرت

مرغ روح روهروان علم تا محشر اسیرت           سربلندان خاکسار وسرفرازان سربه زیرت

اهل دل را میدهد چشم بصیرت، بو بصیرت

ابن حـیّـان ها مفـضّل ها گـلی از بوستانت

آسمانی ها زمیـن بوسان ایـوان جـلالت           لاله ای چون شیخ طوسی غنچه کرده از نهالت

مجلسی ها پای بند مجلس قال و مقـالت           ابن شهر آشـوب ها گمگشتۀ شهر کمالت

سـرکـشان با ادعای علم و دانش پایمالت

عـالـمـان دهــر محـکـوم کـلاس امتحانت

نخل سرسبز کهنسال امامت کیست جز تو           خالق بخشنده را دست کرامت کیست جزتو

پیش سیل فتنه کوه راست قامت کیست جز تو           اسوۀ ایمان و صبر و استقامت کیست جز تو

صادق آل محـمد تا قـیامت کیست جز تو

ای صداقت پای بند و دست بوس خاندانت

ای نهان در سینۀ نورانیت دریای غم ها           زخم ها بر سینۀ مجروحت از تیر اِلَم ها

دیده از منصور دون در کثرت پیری ستم ها           عاجزند از وصف غم هایت زبان ها و قلم ها

با وجود آنکه دیدند از تو اعجاز و کرم ها

شعله افکندند از زهر ستم بر جسم و جانت

ای عزیز جان که شد پامال عمری عزت تو           نسل آدم تا ابد مرهون علم و حکمت تو

اشک مهدی ریخته هرشب به روی تربت تو           ای بقـیع بی چراغ تو کـتاب غربت تو

ای عیان تا صبح محشر درد و رنج و محنت تو

هم ز قبر بی چراغت هم ز قدر بی نشانت

کاش بودم خاک زیر پای زوّار بقـیعت           کاش بودم زائری در پشت دیوار بقیعت

کاش سوزم چون چراغی در شب تار بقیعت           کاش می گشتم چو مرغی دور گلزار بقیعت

کاش می شد قـسمتم هر سال دیدار بقیعت

کاش قـلـبم بود چاه درد و غم های نهانت

سالها درسینه بودی حبس، درد و سوز وآهت           سالها میریخت چون باران خون اشگ از نگاهت

بارها بردند جسم خسته سوی قتلگاهت           گرد ره بنشست بر رخسار زیباتر ز ماهت

نیمه شب آزارها آمد به جان، در بین راهت

رفت از کف بارها و بارها تاب و توانت

بس که دیدی ظلم و بیداد وستم ازخصم غافل           لحظه لحظه آب گشتی سوختی چون شمع محفل

نیمه های شب تو را بردند سوی قصر قاتل           سربرهنه، دست بسته، پای خسته، راه مشکل

بس که با یاد غمت دریای آتش داشت در دل

شعر«میثم» شعله شد سر زد ز قلب شیعیانت

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

ای سلام حق به آباء تو و بر خــاندانت             جان جان عالمی، جان ها فدای جسم وجانت

نور داور، روی قرآن، روح ایمان، رکن دینی           چشم حق درکل عالم؛ دست حق درآستینی

کیستی تو ای هــزاران حاتـم طایی فقیرت          روی هر شیخ کبیری جانب طفل صغیرت

مدح و ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

دُردی کِش بلای توأم یـا محـمّـدا          دیوانه ی ولای توام یا محمّــدا

گویند هرکه را توبخواهی بلادهی         مستانه ی بلای توأم یــا محمّـدا 


بیمارم و نگاه تو اعجاز می کند         مبهوت چشم های توأم یا محمّـدا 

من از ازل درعافیتم زآن که تا ابد           در سایه ی لوای توأم یا محمّـدا 

ای اسم اعظم اسم تو یا احمدا مدد

وی قلب ها طلسمِ تو یا احمدا مدد

ای مکّه از فــروغ تـو پاینده احمدا          مِهر و قمر ز روی تو رَخشنده احمدا

ای کِسوت خِتام رسالت به راستی        بر قــامت رسای تو زیـبـنده احمدا

کو دایه ای که کامِ تو را مایه ای دهد          بر دایه ات، تو دایه ی بخشنده احمدا

ساطِع شود چو نور ز پیشانی ات، شود         خورشید ازجمال تو شرمنده احمدا

رضوان و حوریان و همه خازِنانِ آن         حـیــرانِ آن تـبـسُّـمِ تـابـنـده احمدا

گویا نمک زخنده ی تو آفریده شد

دریا به وجد رفت ونمک زار دیده شد

وقتی سخن ز کشف و کرامات می شود            کَسری، تو را گواهِ مقامات می شود

این جا سخن زخشت وسرشت و بهشت نیست          جنّت یکی تو را، زکرامات می شود

ای نسلِ تو ستاره ی دنباله دارِ عشق       روشن رَهت ز نورِعلامات می شود

حُبِّ تو را چگونه شود شعله کـارگر          آتشـکـده ز دیــدنِ تـو مـات می شود

ای سنگِ سخت زیر قدومِ تو نرمِ نرم

دل های ماخَلَق به وجودِ تو گرمِ گرم

ای مایه ی ازل و ابد، آیه ی شَرَف         انسانِ کامل، ای به بشر مایه ی شرف

خورشید جاودانی و بی سایه ای، ولی           افکنده ای به کون ومکان سایه ی شرف

ایـمـانِ تو، پـیـمـبـریِ تـو، کتابِ تو            اسلامِ تو بـنـا شده بر پــایه ی شَرَف

اینک پس ازگذشتنِ بیش ازهزارسال           ایران شد از دعای تو همسایه ی شرف

تو مانـدی و عدوی فرومایه ات، نمانْد           ای تا اَبَد ولای تو سرمایه ی شرف

عالم ز تو تصرّفِ هستی گرفته است

دل ها ز تو تشرّفِ مستی گرفته است

درشعرِعشق و عقل، امیرِغزل تویی            در خُلق وخوی وعاطفه، حُسنِ اَزَل تویی

دیبـاچـه ی امـانت و دیــوان عـاشقی           تأویلِ حمد و آیه ی بیت الغزل تـویی

در وحدتِ کلام، اگر لم یَـلِـد خداست           در محــور معانـی آن، لم یَـزل تویی

غارِحَراسْت میکده ی حق شناسی ات         در خانه ی ولای علی، مُعتـزَل تویی

چونکه دلت سِرشتْ خدا، بر گِلت نوشت          زیبا تویی، جمیـل تویی و گُزَل تویی

کـامـل تــرین محبّتِ مــا نــذرِ مقدمت

جان و جهان و باغِ جنان بذرِ مقدمت

حقِّ تو را به شیوه ی عاشق ادا کنیم         دِین تو را به رســمِ شقــایـق ادا کنیم

اُمُّ الـقُــری به یُمنِ تو مَهدِ تشیُّع است           حقِّ تو را به حضرت صادق ادا کنیم

ای عقلِ کُل، سلوک، چو زاهِق نمیکنیم           سِـیرِ تو با مُــلازمِ لاحِــق ادا کـنـیــم

درمعرکه چو امر تو دائر شود به حَرب          تکـلـیـف را به کُـشـتـن فاسِق ادا کنیم

با دشـمـنـان برائتِ دل را وفـور کن           تا دِیـن خود به نعـمـتِ رازق ادا کنیم

در بنــدگی اگر صَنَما، لایـقـت شویم

در شیعگی شهیدِ رهِ صادقت شـویم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد تاریخی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

اینک پس ازگذشتنِ ده ها هزارسال           ایران شد از دعای تو همسایه ی شرف

ابیات زیر دارای ایراد محتوایی است

گویند هرکه را توبخواهی بلادهی         مستانه ی بلای توأم یــا محمّـدا 

ای هادیِ سُبُـل، نـرود هر که راهِ تو        بی شک دچار رنجش و طامات می شود

مدح و ولادت پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و امام صادق علیه السلام

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مولود یه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترجیع بند

همه مجذوب یك خبر بودند           بی قــرار پیــامـبــر بـودنــد

همه در انتظــار لحظۀ ناب           جــذب اخبار معـتـبـر بودند


دور تــا دور بیـت عـبــدالله           دشمن ودوست در گذر بودند

مكّــه انگـار نور باران بود           همه حـیران آن سحر بودند

دلــربایی تــرین شب عـالـم           هـمـه آفـاق مـفـتـخـر بـودند

نوریان و موحـدان مسرور           ناریان سخت، بد نظر بودند

نوریان جمعی از بنی هـاشم           نـاریـان پیـروان شـر بودنـد

پاسی از شب گذشته بود امّا           همه مـبهـوت یكدگـر بـودند

خـبـر آمــد كه آمــده احـمـد           همه مشتاق این پـسر بـودند

كه تواند كه وصف او گوید           مادحانی كه خود قمر بودند

عَجَز الواصفونَ عن صفتك

مــا عــرفـنـاكَ حق معرفتك

آمد از امر حق رسول مبین           تا نمایان شـود حقـیـقت دین

هـمـه ادیـان وحـی اِسلامـند           هـمـۀ انـبـیــا رسـولِ امـیـن

هـمـگـی آمـدنــد تـا گـویـنـد           جـز ولای عـلی نـباشد دیـن

مردِ معراج و لیـلـة الاسـرا           اوست والشمس و الضحی و التین

برگـزیدش خدا به اوج مقام           مصطفی شد در آسمان و زمین

و خَـلَـقـنـاهُ اَحـسـنُ التـقـویم           فَـجَـعـلـنـاهُ فـی قــرارِ مكین

عجَزَ الواصفون عن صفتك

ما عـرفـنــاك حــق معرفتك

آسـمـان را مـه جـلـی احـمد           كهـكـشان را سیـنجلی احمد

عاشـقان خالصانه می گـفتند           حضرت والی الــولی احـمد

آری آری مـحـمـد است امّـا           هم گِـل مرتضی علی احـمد

شـجـر واحـدی كه از ریشه           با علی داشت هـمـدلی احمد

خود رسولِ ولایت علی است           از هـمـان روز اوّلـی احـمد

چون «اَلَستُ بِربّكُم» بشـنید           گفت بر امـرِ حق بلی احـمد

عجَزَ الواصفون عن صفتك

مـا عــرفـنــاك حق معرفتك

به خــداونــدِ خــالــق یكـتــا           كوثراز صلب مصطفی پیدا

امتداد حدیث قـدسیِ اوست:           هـمــه عالم بخـاطـر زهــرا

این شناسـنـدۀ علی به جهان           خود عـلــی را شنـاخته تنها

جُمِعَ الشمس و القمر یعـنی:           الحسن و الحسیــن را مـولا

هل اَتی سورۀ خصوصی اوست           اِنَّ هــذا جــزاءَ مـشــكــورا

سِرّ او درك ســورۀ اســراء           شـاهـدِ قـاب قـوسِ اَو اَدنـی

اوست معنای تام جاء الحق           زهـق البـاطـلـش همـه اعـدا

شـافـع روز حـســرتِ امّـت           صاحبِ عــالمیــن و ما فیها

شیعــه آئینه دار آل رســول           اوست آئینه دار فطــرت ما

او بما راه بـنـدگـی آمـوخت           از طـــریـــق دوازده آقـــــا

مذهب ازاوست مكتب ازاو نیز           جعـفر صـادق آیتــی، او را

او شـفـابـخش سینۀ پـر درد           ما بــلا دیــدگــان جــام بـلا

او شراب طهورِ تشنه لبـان           ما عـطش دیدگـان عـاشورا

او بــرای حـسیـن می مـیـرد           وز پی مجـتـباست بی پـروا

باهمان خُلق وخوی زیبایش           می پـرسـتد حسیــن را گویـا

گــاهِ صحبت ز اُسوۀ حَسنه           او مجــسم شـود به دیـدۀ ما

به قـیــامـش مـقــابـل ظـالـم           به قعـودش به سجده گاه خدا

همه هستی برابرش به سلام           همه در كار مهدی اش به دعا

آیــــد آن زادۀ رســــول الله           در پــی انــتــقــام آل عــبــا

عجَزَ الواصفون عن صفتك

مـا عــرفـنــاك حق معرفتك

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر دارای ایراد محتوایی و روایتی است

دراولــوالـعــزم ها مقرّبتر         هرچقدر ازعلی كند تمكین

خاتم الانبیا شــد از این رو        كه فزونتر ولایتش تضمین

آنكه دارد ز قبل خلقتِ خویش           بر زبانش علی عـلـی احمد

دیده وا كرد چون براین عالم          گفت بی وقفه یــا علی احمـد

او بــرای حسیــن می میرد            وز پی مجتـباست بی پـروا

باهمان خُلق وخوی زیبایش           می پرستد حسیــن را گویـا

مدح و ولادت پیامبر و امام صادق علیهم السلام

شاعر : مهدی نظری نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

ما تشنه ایم و راهی دریا شدن خوش است           سلمانمان كنید كه مِنّا شدن خوش است

یـا حـضـرت رسـول فــدای مــلاحـتت         با نام دلربای تو شیدا شدن خوش است


از بـركـت تـو سفـرۀ ما بركـتی گرفت           پس ریزه خوار سفرۀ آقاشدن خوش است

ما گـم شـدیــم در دل دنـیــای بی كـسی           پشت درحرای تو پیدا شدن خوش است

خوب است پیش دشمن تو قـد علم كنیم         اما مقـابـل قـد تو تا شــدن خـوش است

خاك درتو از دُر و زر قـیمتی تر است           پس خاك پای حضرت زهراشدن خوش است

ای اعـتـبـار عـالـم و آدم خـوش آمـدی

تو مصـطـفـایـی، احمدی، آقـا مـحمدی

با خلـقـت وجـود تو خلـقت شـروع شد           با جـلـوۀ جـمـال تو عصمت شروع شد

سجاده پهـن شد كه تو باشیّ وذات حق           از آن به بعـد بـود رفـاقـت شـروع شـد

عـالـم بـرای بـوسـه به دست تو آمـدنـد            یـك واژه ای بــنـام ارادت شــروع شـد

دست تـو را كه داد به دستـان سـعـدیـه           در آن قبـیـله بارش رحمت شـروع شد

با بـودنـت حـلـیــمـۀ سـعــدیـه دیـد كـه           لحظه به لحظه بركت و نعمت شروع شد

دسـتـی نـبـود تا كه نگـیـرد دعــای آن           با مـقــدم تـو سـیـل اجـابت شـروع شد

پیغـمبـرانه بـود حـضـوری كه داشـتی

آقــا نـمـك بـه سـفـــرۀ آنـهـا گـذاشـتـی

آقــای من تـو واسـطـۀ نـشر دین شدی            در بـدتـرین زمـانـه شما بهـتـرین شدی

بر روی مـسـنـد نـبــوی بـیـن انــبــیــا         تو آخـریـنی؛ از همه بـالا نـشـین شدی

چـشـمان مـكـه شـاهــد آقــایی تـو بـود           اینـكه تو در تـمـامی عـالـم امیــن شدی

از لحظۀ ولادت خود حضرت رسـول         تـو رحـمت خـدایـی و للعـالـمـین شـدی

عــالــم فــدای نــام ابـالــقـاســم شــمــا           زیـرا شـما قـسـیـم بـهـشت بـریـن شدی

هرجا قـدم زدی پُـرِ یـاس مطهـر است

قـطعاً گـل محـمدی از تو معـطر است

بایـد فـقـط تو راهـی غـار حـرا شـوی            بـایـد فـقـط تو هـمـنـفـس با خـدا شـوی

با این مـقـام و منزلت و شأن و عزّتت           بایــد هــم، آبـروی هـمـه انـبـیـا شــوی

تنها به عشق نام تو گـلـدسته سـاخـتـند            تــا اشـهــد اذان هـمـه مــاســوا شــوی

اصلاًبعـیـد نیست كه حیـدر نبی شود             اصلاً بعید نیست كه تو مرتضی شوی

حق با علیست غیر علی ناحـقـند وبس         یك لحظه هم نشد كه تو از حق جدا شوی

بعد تو هـر كسی به عـلـی اقـتـدا نمـود

راه خود از مسیـر شیاطـین جـدا نمود

مولای ما كسی ست كه شیر دلاور است           مولای ما كسی ست كه با حق برابر است

مولای ما كسی ست كه جان و دل تو بود           مولای ما كسی ست كه با تو برادر است

مولای ما كسی ست كه لایق تر از همه ست           شیر خـدا و هـمسر زهرای اطهر است

مولای ما كسی ست كه مثل خدا یكی ست          نامش ولی، عـلی، اسد الله، حـیدر است

مولای ما كسی ست كه بابای امت است           مولای ما كسی ست كه مولای قنبراست

مولای ما كسی ست كه شاگرد مكتبش         در فـقـه و در علوم الهـیـه جعـفر است

آنكس كه پای مكـتب او جان گرفـته ایم

درس خـداشـنـاسی و ایـمان گرفـته ایـم

جعفر اگر نبود زمین محـوری نداشت           كـشـتی عـلـم ذات خـدا لنـگـری نداشت

جـعـفـر اگـر نـبـود حـسـیـنـیــۀ زمـیـن           تعـطیل بود چونكه دگر منـبری نداشت

جعـفـر اگـر نـبـود عـلــوم كـتـاب حـق           سـوگـند بر خدا كه روایت گری نداشت

بـیـچـاره می شـدیــم به دیـن خـدا قـسـم           پـسـوند نام مذهـب ما جـعـفـری نداشت

او هـم شبـیـه حـیـدر كـرار شد غـریب           اوهم میان آن همه كس لشگری نداشت

ما شیـعـیــان عــاشـق این خـانـواده ایـم

با جـان و دل به یاری شان ایـسـتاده ایـم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید؛ بیت زیر بیشتر مدح شبیه به ذم می باشد.

بر روی مـسـنـد نـبــوی بـیـن انـبـیــا          دیــر آمدی و از همه بالا نشین شدی

ابیات زیر دارای ایرادات  محتوایی هستند لذا حذف شدند

نـقـش نـگـیـن خـاتــم تـو گشت یاعلی            بانام حیدراست كه صاحب نگین شدی

اوروضه خوان مادر پهلو شكسته بود           میخواند كاش خانۀ حیدر دری نداشت

در بیت زیر قافیه رعایت نشده بود لذا تغییر داده شد

هرجا قدم زدی پُـرِ یاس معطر است         قطعاً گــل محمدی از تو معطر است

در مصرع اول بیت زیر اینگونه خطاب قرار دادن امام به نوعی بی حرمتی است و در مصرع دوم نیز علم خداوند محدود شده است و ایراد محتوایی دارد

جعفر اگر نبود زمین محـوری نداشت           كشتی عـلــم ذات خــدا لنگری نداشت

شهادت زین العابدین امام سجاد علیه‌السلام

شاعر : وحید قاسمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

كـاش مـا هـم كـبـوتـرت بـودیـم             آستـان بـوس مـحـضرت بـودیم

كــاش بـا بـال هـای خــاكی مـان                 لااقـل سـایـه گــسـتـرت بـودیـم


كاش ما هم به درد می خـوردیم                 فـرش قــبـر مــطـهـرت بـودیـم

كاش می سوخـتیم از این غربت                 شــمـع بـالای بـسـتـرت بـودیـم

كاش می شد كه محـرمت بـودیم                عــاشــقــانــه ابــوذرت بــودیـم

كـــاش مـــاه مــحــرّمــی آقــــا                 یـك دهــه پــای مـنـبـرت بودیـم

كاش می شـد كه گـریـه كـن هـای                 روضـۀ تـیغ و حـنجـرت بودیم

كاش می شـد كه سـیـنـه زن هـای              نــوحـــۀ گـــریـه آورت بـودیـم

كاش در روز تـشنگی؛ محـشر             ـبــاده نــوشان سـاغـرت بـودیـم

در قـیـامت به گریه می گـوئـیم              :كاش...ای كاش.. نوكرت بودیم

: امتیاز

زبان حال امام سجاد علیه السلام بعد از وقایع کربلا

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

سی سال هر شب تا سحر احیا گرفتم           در هاله ای از درد و غـم مأوا گرفتم

سی سال بی گریه شبی را سر نكردم           سی سـال از داغ پـدر احــیـا گـرفـتم


سی سال با اشك غم وخون دل خویش              بــزم عــزا در مـاتــم گـل هـا گرفـتم

سی سال آتش در وجودم شعله وربُود              گـل بـوسـه تـا از حـنـجـر بابا گـرفتم

آبــی اگـر دیــدم، مــیــان شـعــلــۀ آه              اشـكـی فــشـانـدم، مـاتـم سـقـا گـرفتم

با ذوالـفـقـار خـطـبـه و با سیـل اشكم              دادِ دلِ خــود را من از اعــدا گـرفتم

از بس سـراپـا سـوخـتـم در آتش غـم              ارثـیـه گـوئی از غــم زهـرا گـرفـتـم

عمری"وفائی" سوخت گر، جان ودل من              آتـش به یـاد روز عـاشــورا گـرفـتـم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

از بس ســراپـا سـوختم در آتش غم            بـوی صدای گـریــۀ زهــرا گـرفـتم

زبان حال امام سجاد علیه السلام بعد از وقایع کربلا

شاعر : محمد حسین رحیمیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

غـمگـین تر از پـائـیـزم و ابـر بـهـارم            از مـن گـرفـتـه کــربـلا دار و نـدارم

ماندم تک و تنها در این شهر مـدینـه             رفته است دیگردلخوشی از روزگارم


قـلب زمیـن و آسـمـان هـا تـا قــیـامت             می سوزد از این گـریۀ یعـقـوب وارم

خواب از دو چشم بی قـرار من گرفته             نــیــزه نـشـیــنـیِ هـمـه ایـل و تـبـارم

بزم شراب و خیزران، اشک سکینـه             سی سال، ازاین غصه ها شب زنده دارم

سی سـال این پــیـراهـن خـونـیِ بـابـا                بُــرده تـمــام صبــرِ قــلبِ بـی قـرارم

تنها به جـرم گـریه بــر سـالار زینب            روزی بـدون سـایـبــان گـردد مـزارم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل ایراد محتوایی حذف شد

سوغــاتــیِ ویــرانۀ دلگیر شام است              لــرزیــدن در لحظه هــای احتضارم

زبان حال امام سجاد علیه السلام از وقایع کربلا

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل غاعلن قالب شعر : غزل

مظلـومم و بـه داغ و بلا مبـتلا منـم            عـمری سـفـیـر واقـعـۀ كـربـلا منـم

یك عمر گریه كرده ام از غربت حسین            بنـیان گـذارِ نهـضتِ اهـل بُكــا منـم


دارم بِه دوش خود عَلَمِ انقلابِ اشك          از كـربـلا پیـمـبـرِ اشـك و دعـا منم

مـن پــارۀ تـنِ بــدنـی پــاره پــاره ام            نـور نـگــاه خــامـس آل كـســا منـم

جای كـفـن برای تن بی سـر حـسیـن            آن كس كه خواست بهر پدر بوریا منم

از مقـتل امام، عبورم، كه داد خصم             در قـتـلگـاه عــابــد افـتــاده پـا مـنـم

با كعب نی تمام تـنم را كـبـود كـرد             بـا ریـسمان و سلـسـله ها آشـنـا مـنم

من دیده ام هجوم حرامی به خیمه را             دل خـون ترین امامِ پس از نیـنوا منم

ذبح عظیم را همه دیدم به چشم خویش             یعنی شهـید و شـاهـد خـون خدا منم

آن كس كه برق نیزه و شمشیر كوفه را          دیـده كـنــار قــتــلـگـه هـل اتـا مـنم

پیـراهـن از تن پـدرم بـرده اند هـیـچ             نـاظـر به درد غـارت آل عـبـا مـنم

سـوز تَــبَـم ز شـعـلـۀ آتـش زیـادتـر             معصوم سیـنه سوخـتۀ خـیمه ها منم

برخواهران خویش جسارت كه دیده است؟            آن كه به سینه حبس كند غصه رامنم

هجده سر بریده كه دیده به نیـزه ها؟          مـردی كه بود شاهد این ماجرا منم

با ریسمان كشیـد چهـل منـزلم عـدو             نـاقــه سـوار كـوفـه و شـام بـلا منم

با این همه به یاریِ زینب تمـام راه             آن كه نمود معجـزه با خـطبه ها منم

تكـثیركرده ام به جهـان اشك و آه را             یـعـنـی امــیــر قـافـلـۀ نـیــنـوا مـنـم

مسموم و تشنه لب شدم آخر شهید عشق            آری امــام كـشـتـۀ زهــر جـفـا مـنـم

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به دلایل مستند نبودن، عدم رعایت شأن اهل بیت و مغایرتهای روایی حذف شد؛ در بحث غارت معجرها دو نکته مهم باید مورد توجه قرار بگیرد ۱ـ موضوع غارت معجر بر فرض بر اینکه صورت گرفته باشد با آنچه متاسفانه بصورت عام در اشعار آورده می‌شود بسیار متفاوت است، لازم است بدانیم در عرب آن زمان قسمتی از حجاب زنان (معجر)، پارچه‌ای بوده که در مقابل صورت قرار می‌گرفته و این جزء حجاب بوده است؛ همچنان‌که هم اکنون نیز در عراق، عربستان و بسیاری از کشورهای اسلامی این‌گونه حجاب دارند، از این‌رو حضرت زینب سلام‌الله‌علیها در خطبه‌اشان در مجلس یزید فرمودند: وَ أَبْدَيْتَ وُجُوهَهُنَّ تَحْدُو بِهِنَّ الْأَعْدَاءُ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ؛ دختران سول خدا را با صورت باز، شهر به شهر در معرض دید مردم قرار دادی! لذا آنچه در غارت معجرها مطرح است حذف این روبند صورت‌ها بوده است نه اینکه نعوذ بالله اهل بیت کشف حجاب شده‌اند همچنان که حضرت زینب سلام‌الله‌علیها هم بر همین موضوع اشاره می‌کنند که خود این نیز مصیبت بسیار بزرگ و دردناکی است ۲ـ گفتن و یادآوری غارت معجرها حتی در حد همان روبند صورت شایسته و سزوار اهل بیت نیست!!!  آیا اگر خود ما روزی ناموسمان به هر دلیلی همچون باد و... برای لحظاتی نتوانند حجاب خود را حفظ کنند آیا دوست داریم که یکسره به ما متذکر شوند که در فلان روز چادر خواهر، مادر و یا همسرمان را باد برده و ....  آیا ما از تکرار این حرف ناراحت نمی‌شویم؟؟ پس به هیچ وجه شایسته نیست این فاجعۀ تلخ را حتی بر فرض صحت آن بازگو و تکرار کنیم!!!

معجر برای دختر زهرا نمانده بود           آنكس كه داشت خون دل ازاین جفا منم

زنجیر، استخوان مرا هم شكسته بود           مــاه هلال مـانـده ی بی آشـنـا مـنـم

 موضوع طلب مرگ کردن و انتصاب این سخن به امام سجاد علیه السلام که فرمودند: ای کاش مادر مرا هر گز نمی زائید در هیچ کتاب معتبری نیامده است و مغایر روایات و احادیث معتبر از امیرالمؤمنین علیه السلام و خود امام  زین العابدین علیه السلام است، این تحریف برای اولین بار در قرن دهم در کتاب منتخب طریحی بدون هیچ استنادی آورده شده است

ای كاش مادرم به جهانم نزاده بود           مضطرترین امام پس از كربلا منم

آن كس كه درحفاظتِ ناموس كبریا                بــا سهل گفت: زود كـنــارم بیا منم

وقتی سرشكستۀ من سوخت از شرر               خورشیدِ بِینِ شعله شده بر ملا منم

مدح و مصیبت زین العابدین امام سجاد علیه‌السلام

شاعر : سارا جلوداریان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : غزل

در دل تاریك شب ها، باز می پیچد دعایت          می تـراود ذكر حـق، از سینـۀ درد آشنایت

هیچ نوری نیست، نوری نیست؛ اما تا می آیی            ناگهان خورشید، سر برمیكشد ازجای پایت


نقـطۀ عطف تـمام عـابدان معـنا گرفته            در قنوت دست هایت، در شكوه ربنایت

كربلا یعنی همان جایی كه بیمارش تو باشی            می رسد از خیمه ها و از نیستان ها نوایت

خلق در خواب خوش اند و زاهدان غرق تظاهر !          کی خبردارد كسی از سجده های بی ریایت؟

این جهان، دربار شام است و پُراز بی حرمتی ها            می شود آیا دوبـاره گل كند زنگ صدایت؟

می شود آیا دوباره گل كند در این زمانه            پا به پای زینب كبری، طنین خطبه هایت؟

من فرزدق نیستم اما دلم می خواست آقا            شعرهایم را فقط یكبار می خواندم برایت

تا تورا دارم، چه غم دارم عزیزآسمانی !          ای خوشا بی بال و بی پر، پركشیدن درهوایت

: امتیاز

زبان حال امام سجاد علیه السلام از وقایع کربلا

شاعر : محمد فردوسی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : مثنوی

وارث حــیـــدر کــرّار مــنــم           باعـث خــواری کـفــار مـنـم

خطبه ام مثل علی غـوغا کرد               کوفـیان را همگی رسـوا کرد


تـیــغ بــرّانِ سخـن در دستــم           از تـبــار عــلـویّــون هـسـتـم

مـن کـه در دام بـــلا افــتــادم            یـوسـف کـرب و بلا سجّـادم

گر چه من وارد مـیدان نشـدم           دست بر قبضۀ طـوفان نشدم

مانده بودم که شوم یـار حـرم                مثـل عـبّاس، علـمـدار حــرم

زخـم این سـیـنـه مـداوا نشود                گـرۀ بــسـتـۀ مــا وا نــشــود

من که سی سال ز غم رنجیدم                چه بگویم که چه چیزی دیدم

دیــده ام تـشـنـگـی اصـغـر را                دیـده ام گـریـۀ یـک مـادر را

دیـده ام چـهـرۀ افــروخـتـه را                خیمه های ز عطش سوخته را

دیــده ام قــتـلگــه ســوزان را                خنجر و دشمن بی وجـدان را

دیــده ام ایـنـکـه پــدر افـتــاده                از جــراحــات کـمــر افـتـاده

دیــده ام که کـفـنش را بـردنـد                نـیـزه ها پیـرهـنش را بردنـد

هـمـۀ هـسـتی مـا غـارت شـد            خاتـم خـون خـدا غـارت شـد

چه بـگـویـم که اسـارت دیـدم           صحنه هایی ز جسارت دیـدم

چشم کوفی جگـرم را سوزاند               آتشـش بال و پرم را سوزانـد

سهـم مـن غـصّـه و آلام شـده            ذکر هر شـام من الـشّام شـده

ما کجا مجـلس اغـیـار کجا؟!                ما کجا کـوچه و بازار کجا؟!

ما کجـا سنـگ لب بـام کجا؟!           ما کجا خـنـده و دشنام کجا؟!

: امتیاز

مدح و شهادت زین العابدین امام سجاد علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : مربع ترکیب

کیـستم من؟ پـیـشـوای چـارم اهـل‌یـقـیـنم           سـیّـد سـجّـاد، بـاب الله، زیـن‌الـعـابـدیـنم

قطب عرفان، روح ایمان، جان قرآن، رکن دینم              هل اتی وکوثر و فرقان و نور و یا و سینم


چون نبی مشکل‌گشایم، چون علی حبل‌المتینم

من علی بن‌حسین بن‌ امیــرالـمــؤمنیـنــم

نیتم، تکبیر و حمدم، کعبه‌ام، حجرم، مقامم            زمزمم، سعیم، صفایم، مروه‌ام، رکنم، مقامم

هم قـنوتم هم سجودم هم تشهد هم سلامم           هم جهادم هم زکاتم هم صلاتم هم صیامم

هم حیــاتــم هم نجــاتم هم امانم هم امینم

من عــلــی بن‌حسین بن‌ امیــرالـمـؤمنینم

رکن می‌بـالد که دست من نماید استلامش            کعبه می‌نازد که من از سوی حق باشم امامش

هر‌که ما را دوست دارد از خدا بادا سلامش              هرکه با ما بود دشمن تا ابد لعن مدامش

من قـسیم جنت و دوزخ به روز واپسینم

من علی بن‌حـسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

آسمانی‌هـا هـمه محـو منـاجـات شب من              نور خیزد از کلام و، وحی جوشد از لب من

آسمان پیچد به خود در شعلۀ تاب و تب من              ذات حق لبیک‌گو با ذکر یارب‌یارب من

گشته محراب دعـا آغوش رب العالـمینم

من علی بن‌حـسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

من به شهر شام، روز شامیان را شام کردم              درغل و زنجیر دشمن یاری اسلام کردم

فتـح ثـارالله را در سـلـسله اعـلام کـردم              آل سفیان را بسی رسوای خاص وعام کردم

بـا بـیــان دلنـشـیــن و بـا کـلام آتـشـیـنـم

من علی بن‌حسین بن‌ امـیــرالـمـؤمـنـیـنم

جسم بابم گشت پامال سواران، صبرکردم              پیکرم ازبام‌ها شد سنگ‌ باران، صبر کردم

سینه‌ام آتش گرفت از داغ یاران، صبر کردم              خورد سیلی برعذار گل‌عذاران، صبرکردم

با وجود آن که بودی دست حق در آستینم

من علی بن‌حـسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

من که خود اصل دعا روح دعا قلب دعایم              شامــیـان بی‌حـیا دادنـد دشنام از جـفایم

حلقه‌های سلسله‌ خون گریه کردند ازبرایم              سخت‌تر بود از زمین کـربلا شـام بلایم

ریختند از بام، خاکستر بـه فـرق نازنینم

من علی بن‌حـسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

ظلم و بیداد و ستم از دشمنان پیوسته دیدم           ده عزیز خویش را در ریسمانی بسته دیدم

چشمِ گریان، صورت خونین، سربشکسته دیدم              شامیان را بهر استقبال، دسته‌دسته دیدم

حمله با تیغ زبان کردند بر قلب حـزیـنم

من علی بـن‌حسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

عمه‌ها منزل به منزل چشمشان در اشک‌ریزی              متحد گـشـتـند اهـل شام با قـرآن‌ستیزی

وای بر احوال آن‌کو خوار شد بعد ازعزیزی              سرخ‌رویی خواهرم را خواست ازبهر کنیزی

کشت ازغیرت عرق جاری به صورت ازجبینم

من علی بن‌حسین بن‌ امـیــرالـمـؤمـنـیـنـم

من که خورشید جمالم، شد غبار غم نقابم           بـا سـر پاک پـدر بردنـد در بـزم شرابم

پیش چشمم چوب می‌زد خصم بر لب‌های بابم              خارجی کردند در اوج مسلمانی خطابم

گرچه دانستند نور چـشـم خـتم‌الـمرسلینم

من عـلی بن‌حسین بن‌ امـیـرالـمـؤمـنـیـنم

: امتیاز

شهادت امام سجاد علیه السلام

شاعر : محسن حنیفی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بغضش شکست زخم دلش بی حساب شد           سـجـاده اش مـعـطـر با اشـک نـاب شـد

او سـیــدالــبــکــاء حـسـیـنـیـۀ خـداست           گریه سپــاه او شــد و پـا در رکاب شـد


صفحه به صفحه ادعیه های صحیفه اش           نـاگـفـتـه های مـرثـیـه بـود و کـتـاب شد

عـکس غـروب روز دهـم بین چـشم او           با عـکـس آن هـلال سر نـیـزه قـاب شد

یــادش نـمی رود بــدن بـی ســر حـسیـن              یا آن محاسنی که به خونش خضاب شد

رگ های روی حنجـر زخمی گواه بـود           در بــردن ســــر پــدر او شــتــاب شـد

سیــنــه زده بــرای تـنـش مثــل بــادهـا              وقـتـی که نـوحه خوان تنـش آفـتاب شد

دیگر لبش به آب خنک! نه نخورد و رفت           او روضـه دار دائــم طـفـل ربــاب شـد

خاک فلک به روی سرم که نـوشتـه اند           بـا دسـت بـسـتـه وارد بـزم شـراب شـد

: امتیاز

شهادت زین العابدین امام سجاد علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

شب‌های غربت تو گذشت و سحر نداشت           حتی سحر غم از دل تو دست بر نداشت

در حــیـرتـم کـه سلـسـلـۀ آهـنـیـن مـگـر              جایی ز زخـم گردن تـو خوب‌تر نداشت


زخـم تن تـو را هـمه دیـدنـد و هـیچ کس           غیر از خدا ز زخم درونت خبر نداشت

دنـیا چه کـرد با تو که هـجـده عزیـز تو              تن‌هایشان به روی زمین بود، سر نداشت

هجـده سـر بــریـده بــرایت گـریــسـتـنـد           آهت هــنـوز در دل دشـمـن اثـر نداشت

سوزم بر آن عزیز که در آفتاب سوخت           یک سایبان به جز سرِ پاکِ پـدر نداشت

حـال تـو بــود در دل گــودال قــتــلگــاه              چون بسملی که بال زد و بال و پر نداشت

مهمـان شـام بـودی و بهـر تـو مـیـزبـان           جـز گــوشۀ خرابه مکـانـی دگر نداشت

سـوز شـمـا به سیـنۀ «میـثم» اگـر نـبود           اینـقـدر نخـل ســوخـتـۀ او ثـمـر نداشت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلایل مستند نبودن، حذف شد در منابع معتبر برای شهر شام هم جشن پایکوبی نقل کردهاند نه پرتاب سنگ و آتش و ... ضمن اینکه موضوع جشن، شادی، رقصیدن و ... هم در شام بوده نه در کوفه و براساس کتب معتبر تاریخی همچون: الفتوح ج ۵ ص ۱۲۱؛ أمالی مفید ج ۳۸ ص ۳۶۷؛ اللهوف ص ۱۳۰؛ مناقب آل ابیطالب ج ۴ ص ۱۱۶؛ مَقْتَل خوارزمی ج ۲ ص ۴۶؛ مُثیرُالأحْزان ص ۲۰۹؛ جلاءالعیون ص ۵۹۳؛ بحارالأنوار ج۴۵ صص ۱۰۹و ۱۶۴؛ منتهی‌الآمال ص ۴۸۵؛ قمقام ص ۵۱۶؛ نفس‌المهموم ص ۳۵۳؛ مقتل امام حسین ص ۲۲۳؛ مقتل مقرّم ص ۲۹۹؛ مقتل جامع ج ۲ ص ۴۳  و.... در شهر کوفه مردم پشیمان شده و گریه زاری می‌کردند، جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین‌جا کلیک کنید. 

سنگـت زدند بـر سر بـازارهـای شام             با آنکه جز تو یوسف زهرا پسر نداشت